Arangkada of Leo Lastimosa for March 1, 2012

Moatubang o motago?


Karong nipahuway nang prosekusyon pagpresentar sa ilang mga saksi ug mga ebidensiya sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona, kinahanglang hukman sa depensa ang usa sa labing dako nilang kalibogan:  Angay bang palingkuron si Corona sa witness stand aron maoy mangunay pagtubag sa tanang mga pasangil batok niya?
Niangkon ang mayoriya sa mga abogado ni Corona nga ilang gitambagan ang ilang kliyente nga siya ang labing takos nga manalipod sa iyang kaugalingon.  Apan pipila nila nabalaka nga ang pag-atubang ni Corona sa husay makadaot sa ilang kawsa.  Si Corona wa pay desisyon, gitugyan ang pangutana sa iyang mga abogado.  Niabot nang higayon nga labing gikahadlokan sa depensa.

-o0o-

Wa mahadlok ang mga abogado ni Corona nga binastusan siya sa pag-atubang sa impeachment court.  Samtang may kahigayonan nga ma-insultohan siya, di tingali sa prosecutors nga labihan kahipos atol sa mga husay kon dili sa senator-judges nga mahimong di managana pagpangasaba niya, makaseguro si Corona nga makakuha og simpatiya sa publiko kon di makiangayon ang pag-atiman niya.
Labing gikahadlokan ni Corona ug sa iyang mga abogado mao nga di silang kabuot sa mga pangutana sa senator-judges, way kulba ang prosecutors kay manghilom man dayon sa lecture ni retired justice Serafin Cuevas.  Mahimong makahatag si Corona og bag-ong kasayuran nga mosangpot na hinuon sa pagsanga-sanga sa mga pangutana.

-o0o-

Kon di sab moatubang si Corona ug pasagdan lang ang iyang mga abogado nga maoy motubag sa tanang mga pasangil batok niya, matulisok siya sa publiko--nga maoy tinuod nga gihangad sa senator-judges--nganong wa motuman sa iyang pasalig nga wa siyay gitagoan ug nga iyang pangunayan paglimpiyo sa iyang ngan ug kadungganan.
Wa mag-inusara si Senate President Juan Ponce Enrile sa iyang baruganan nga mas makaayo sa tanang hingtungdan kon, inay motago, moatubang si Corona sa husay.  Aron personal nga ipasabot iya bang tanang titulo ug bank accounts nga napakita sa prosekusyon ug nganong wa man niya ibutang sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN)?

-o0o-

Dako ang tentasyon alang ni Corona ang pagpadayon sa ila nang nasugdan nga taktika pagpanalipod sa iyang kaugalingon pinaagi sa technicalities ug paglangay-langay.  Karong nipahuway nang prosekusyon, mas mabantang na sa tanang nagsunod sa husay kon bitik-bitikon lang gihapon og technicalities ang ilang kaugalingon aron pagdugang sa kalangay sa husay.
Hinaot nga may igong kaisog ug kaligdong si Corona sa pagbarug pagpangunay pagpanalipod sa iyang kaugalingon atubangan sa impeachment court.  Hinaot nga di na siya magpalaban sa Korte Suprema nga padayon niyang gikontrolar.  Kay bisan sa pag-ulug-ulog sa iyang mga abogado sa mahigalaon nilang senator-judges, ang labawng hukmanan padayon nga gi-apura ni Corona sa pagpahunong ug pagbasura sa legalidad sa nagpadayong impeachment trial.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 29, 2012

Pakita sa braso


Imbitado si Chief Justice Renato Corona sa prayer rally sa Iglesia ni Cristo (INC) sa Luneta.  Apan sa adlaw mismo sa kalihokan, giingnan siya sa kadagkoan sa INC nga di na lang patambungon.  Sa pikas nga bahin, si Presidente Noynoy Aquino wa makadawat og imbitasyon gikan sa INC.  Igo lang siyang giingnan nga imbitado ang tanan.  Nakahukom ang presidente sa di pagtambong.
Niangkon ang kadagkoan sa INC nga lunsay nga relihiyuso ang kalihokan.  Gipasidan-an ang mga modiskurso sa di paghisgot sa politika.  Apan nipasabot sab ang INC nga ang ilang mga mensahe gipaagi og mga pasumbingay.  Unsa may mensahe sa pag-imbitar ug pagbakwi sa imbitasyon ni Corona ug sa wa pag-imbitar ni Aquino?

-o0o-

Kon gusto sa INC nga pahinumdoman ang tanang hingtungdan sa kadako sa ilang puwersa, nilampos sila.  Ang kadaghan sa mga nanambong sa ilang kalihokan sa Luneta sa Manila ug sa Fuente Osmeña sa Dakbayan sa Sugbo nakapalab-as sa ilang pangangkon nga maka-garantiya sila og duha ka milyon ka boto sa ilang paluyohan nga mga magpapili sa nasudnong mga katungdanan.
Pipila ka lokal nga politiko sa Sugbo di hinuon modason sa ilang pangangkon.  Pila ka piniliay ang nilabay, ang lokal nga kadagkoan sa INC nipasalig pag-awhag sa ilang mga sakop pagbotar sa mga politiko nga ilang napilian.  Nakatag-an ka, nangapilde ang mga politiko nga ilang gipasaligan.

-o0o-

Kon tinuod nga usa sa katuyoan sa pagpakita sa dakong puwersa mao ang pagpadayag sa ilang kahimangod sa gidangatan sa pinangga nilang sakop nga si kanhi direktor Magtanggol Gatdula sa National Bureau of Investigation (NBI), sayop ang INC.  Si Gatdula gilambigit sa kasong pagpanagit ug pagpangilkil sa usa ka Haponesa nga ilegal nga gitanggong sa NBI.  Tinuod o dili ang pasangil, INC o dili si Gatdula, kinahanglang aksiyonan ni Aquino ang kaso.
Si Aquino mismo wa motuki sa merito sa kaso.  Igo lang niyang gimandoan si Gatdula pagbalhin sa Haponesa ngadto sa kustodiya sa Buro sa Imigrasyon.  Gisupak siyang Gatdula.  Gitaktak niya si Gatdula tungod sa insubordination.  Si Gatdula mismo niangkon nga di na siyang kapabilin sa katungdanan human nawad-i og pagsalig si Aquino niya.

-o0o-

Kining mga huhungihong sa tinuorayng mensahe sa prayer rally sa INC makapahinumdom nato unsa kalisod ang pag-balanse ni Presidente Aquino sa nagkasungi nga mga interes nga nag-bira-bira sa iyang pamunoan.  Di niya mahimong tagbawon ang tanan.  Ang ato lang pangaliya nga may katakos ug kaisog siya sa pagpatigbabaw sa kaayuhan sa labing daghan.
Kon tinuoray nga nagpaluyo ang INC ni Corona, gawasnon silang mopadayag sa ilang baruganan.  Apan mahimong mahagit lang nila ang mga dumadapig ni Aquino, nga mas daghan kay sa INC, sa pagpadayag sab sa ilang ka wa nay pagsalig ni Corona.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 28, 2012

Kakak si Enrile


Nagdumili ang Senado pagsupina sa mga mahistrado sa Korte Suprema sa nagpadayong impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona tungod sa kabalaka nga balibaran ang ilang supina.  Matod ni Senate President Juan Ponce Enrile di siya andam nga mopatawag sa Armadong Kusog aron pagpatuman sa supina kon di motambong sa husay ang mga mahistrado.
Nipasabot si Enrile nga gusto niyang likayan kutob sa mahimo nga magkabangga ang impeachment court ug ang labawng hukmanan.  Bisan gipahinumdoman na siya sa prosekusyon nga nidaog ang Senado niadto sa pagpatawag sa mga opisyal sa buwag nga sanga sa gobyerno, si Enrile niinsistir nga mahimo lang gihapon silang balibaran sa Korte Suprema.

-o0o-

Gisukwahi ni Enrile ang iyang kaugalingon sa pagsugod sa impeachment trial niadtong Enero 16.  Kanus-a nipasidaan siya nga kusganong panalipdan sa Senado ang mandato sa konstitusyon nga ila ra ang bugtong nga gahom sa paghusay sa mga kaso sa impeachment ug nga ilang gamiton ang tanang gahom pagtuman sa ilang tahas.
Maayo tingaling pahinumdoman si Enrile nga siya ang nagsupina sa statement of assets, liabilities and net worth (SALN) ni Corona ug sa clerk of court sa Korte Suprema ug nga, bisan sa pasiunang panagana ni Clerk of Court Atty. Enriqueta Esguerra-Vidal ug tungod sa pag-insistir sa senator-judges, nasumiter ang dugay nang gitagoan nga SALNs.

-o0o-

Wa managana si Enrile pagluwat sa supina bisan sa kahigayonan nga balibaran sila sa labawng hukmanan.  Maisugon siyang nidemanda nga itugyan ni Vidal ang SALNs bisan sa kahigayonan nga magpasalipod si Vidal sa mga lagda ug mga resolusyon sa Korte Suprema nga nagdili sa pagpagawas sa SALNs nga way pagtugot sa mga mahistrado.
Apan dihang niawhag nang prosekusyon nga supinahan ang mga mahistrado, nibalibad na si Enrile.  Nikalit lang pagtumaw ang iyang panagana sa panagbangga sa duha ka institusyon nga wa makapugong niya sa pagluwat sa nahaunang supina nga nahisgutan sa ibabaw.

-o0o-

Gani, dihang niluwat ang Korte Suprema og indefinite nga temporary restraining order (TRO) batok sa pag-abli sa dollar accounts ni Corona sa Philippine Savings Bank, gikumbinser ni Enrile ang mayoriya sa senator-judges pagduko sa TRO.
Nganong nikalit man lang og kakak si Enrile?  Nganong nawagtang na man ang kaisog pagpanalipod sa eksklusibong gahom sa Senado sa paghusay sa mga kaso sa impeachment?  Nilampos ba ang mga abogado ni Corona sa paghudlat ni Enrile pinaagi sa gibalikbalik nilang pasidaan sa mistrial?  Nitalaw ba gyod o nagpadugang lang sa pusta?

Kon labihang hadloka gyong Enrile nga ikabangga ang labawng hukmanan, nga andam siyang moyango sa TRO ug ubang sukwahi nga kamandoan, unsaon pa man niya pagbalibad kon ang Korte Suprema mopatigbabaw sa laing petisyon ni Corona, nga hangtod karon maoy nagduma sa hukmanan, nga hunungon nang impeachment trial?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 27, 2012

Konbikto si Corona


Kon mohunong nang prosekusyon pagpresentar og mga saksi ug ebidensiya human sa ilang kalamposan pagmatuod sa Article 2 sa kasong impeachment batok ni Chief Justice Renato Corona, mayoriya sa mga senador mobotar pagkonbikto sa sinumbong.  Apan ang pangutana:  Makakuha ba ang prosekusyon og 16 ka boto nga maoy gikinahanglan pagtangtang ni Corona gikan sa Korte Suprema?
Bisan sa mga bulilyaso sa prosecutors, bisan sa kangilngig sa mga abogado ni Corona ug tungod sa tabang sa pipila ka senator-judges, napagawas sa Senado ug nahibaw-an sa publiko ang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), mga titulo sa yuta ug kabalayan, income tax returns (ITRs) ug bank accounts ni Corona.  Nabalaka hinuon ang prosekusyon nga di sama kalig-on ang ilang mapakita nga mga saksi ug ebidensiya sa ubang articles of impeachment.

-o0o-

Matod ni House Prosecution Panel Spokesman Erin Tañada gipaningkamotan nila nga makapresentar og mga saksi ug ebidensiya nga labihan kalig-on batok ni Corona nga way laing kapilian ang labing menos 16 ka senator-judges, bisan sa ilang politikanhong kahugpongan ug mga ambisyon, gawas sa pagkonbikto niya.
Masaligon si Tañada nga igo nang ilang nahimo sa Article 2:  Napamatud-an nilang namakak si Corona sa iyang kabtangan ug mga utang, napakita nilang mga yuta, kabalayan ug bank accounts nga gitagoan ni Corona ug sa iyang asawang si Cristina, ug bisan ang mga natabonan ni Corona--iyang dollar accounts sa PSBank ug mga dokumento sa Korte Suprema sa pagsuway pagpalayas ni kanhi presidente Gloria Arroyo sa niaging tuig--makatabang sa argumento nga di siya haom sa puwesto.

-o0o-

Kay politikanhong proseso man ang impeachment, makatabang nato ang pag-ila-ila sa 23 ka senator-judges:

• Unom ang magpapili pag-usab sa 2013 (silang Alan Peter Cayetano, Chiz Escudero, Gringo Honasan, Loren Legarda, Koko Pimentel ug Sonny Trillanes);
• Unom di nang kadagan human mapupos ang termino karong 2013 (Ed Angara, Joker Arroyo, Johnny Enrile, Ping Lacson, Kiko Pangilinan ug Manny Villar;
• 10 magpabilin hangtod sa 2016 (Pia Cayetano, Frank Drilon, Jinggoy Estrada, TG Guingona, Lito Lapid, Bongbong Marcos, Serge Osmeña, Ralph Recto, Bong Revilla ug Tito Sotto); ug
• Si Miriam Defensor Santiago nagpaabot sa pagsugod sa iyang termino sa International Criminal Court (ICC).

-o0o-

Sa akong ubos nga paniid, segurong mokonbikto ni Corona ang mga alyado ni Presidente Noynoy Aquino nga silang Drilon, Guingona, Lacson, Lapid, Osmeña, Pangilinan, Recto ug Trillanes.  Ang mga alyado ni Binay di sab ganahang tulisukon nga mga "manluluwas" ni Corona:  Escudero, Estrada, Legarda ug Pimentel.  Silang Angara ug Enrile mokonbikto tungod ug alang sa politikanhong kaugmaon sa ilang mga anak.
Segurong mo-absuwelto ni Corona silang Arroyo, Marcos ug Revilla.  Way klaro silang Honasan, Santiago, Sotto ug Villar.  Ang duha ka Cayetano maoy mohingpit sa 16 ka botong gikinahanglan pagkonbikto.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 26, 2012

Kultura sa pagpa-ulipon


Samtang nagsaulog ang nasud sa ika-26 nga sumad sa paglingkawas sa katawhang Pilipinhon gikan sa diktadura ni Ferdinand Marcos pinaagi sa malinawon nga People Power Revolution, gipahinumdoman si Presidente Noynoy Aquino nga dunay nagngutngot nga suliran nga kinahanglang iyang tutokan ug sulbaron sa labing daling panahon.
Kapin sa 200 ka overseas Filipino workers (OFWs) sa Taiwan nikiha sa labor brokers nga nipaburot pag-ayo sa ilang utang ug nihikaw sa ilang suholan sud na sa pila ka buwan.  Ang class suit gisusi na karon sa prosecutors sa Taiwan.  Kon makadaog ang mga Pinoy, daghang langyaw nga mga trabahante sa Taiwan ang mosunod nila.

-o0o-

Segun sa Central News Agency (CNA) sa Taiwan, ang OFWs nakatrabaho sa Hsinchu Science Park sa amihanang Taiwan.  Nialsa sila dihang gipugngan ang ilang suholan aron pagbayad sa makalilisang nga interes sa ilang utang sa labor brokers.
Dakong opisyal sa Department of Justice (DOJ) sa Pilipinas nitug-an sa CNA nga kon kapamatud-an ang kaso sa OFWs, kapasanginlan ang mga sinumbong og human trafficking.  Ug tungod sa kadagko sa mga negosyo ug katungdanan sa mga sinumbong, mahimong maapektahan ang pagpada sa Pilipinas og mga trabahante ngadto sa Taiwan.

-o0o-

Di ni maoy unang kaso sa pangabuso sa Taiwanese nga labor placement agencies sa OFWs.  Kon way himuon si Presidente Aquino, di ni maoy kataposan.  Bisan sa mga balaod pagpanalipod sa OFWs gikan sa madaugdaugon nga placement fees--nga nagtakda nga ang placement fee kinahanglang di molapas sa usa ka buwan nga suholan sa mga trabahante--padayong gitulis sa atubangan ang OFWs.
Nahibaw-an sa CNA gikan sa usa ka labor broker nga ang OFW kinahanglang moggasto og labing menos P100,000 aron makatrabaho sa Taiwan.  Kini bisan ang binuwan nga suholan P15,000 ra.  Kay wa may kuwarta, ang OFW mapugos pagdangop sa mapahimuslanong labor brokers.  Nga gawas nga mopaburot sa ilang utang, di pa gyod motuman sa trabaho ug suholan nga nahimutang sa kontrata.

-o0o-

Ang pait nga kamatuoran mao nga kining pangabuso batok sa OFWs nahibaw-an sa mga buhatan sa gobyerno sa Pilipinas.  Kansang mga opisyal naanad na sa paglingiw ug pagkumbinser sa ilang kaugalingon nga ang OFWs ang nagkinahanglan og trabaho ug busa di kapamugos pagpatuman sa mga lagda.
Ang kultura sa pagpa-ulipon sa mga langyaw gipadayon sa pamunoang Aquino.  Wa mosaway ang Malakanyang sa pagpamatay sa Libya sa iyang kaugalingong katawhan niadto ug sa Syria karon tungod sa kahadlok nga bawosan ang atong OFWs.
Unsaon man nato paglingkawas kon ang atong kadagkoan maoy mag-una-una paglawog sa atong mga trabahante ngadto sa mga langyaw ug maoy moggapos sa atong mga kamot kon ang mga biktima, nga atong gi-ulug-ulogan pagtawag nga "Bag-ong Mga Bayani," magpakitabang na?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 25, 2012

Bayaning Pilipino


Sa unang adlaw sa klase isip tinun-an sa medisina sa Cebu Institute of Medicine (CIM) sa Dakbayan sa Sugbo, si Roel Z. Cagape gipangutana sa iyang magtutudlo nganong mag-doktor siya.  Lahi sa kasagaran sa iyang classmates nga niangkon nga gusto silang mag-dato ug makahatag og haruhay nga kaugmaon sa ilang pamilya, si Roel niingon nga gusto siyang mobalik sa iyang lalawigan sa Sarangani aron makatambal sa labing kabos nga mga pasyente.

Gikataw-an si Roel sa iyang classmates.  Giingnan gani sa iyang magtutudlo nga mausab rang iyang panglantaw kon maglisod na pagtiwas sa medisina.  Dihang na-doktor na, sukwahi sa pasidaan sa iyang kaubanan, si Roel nibalik sa Sarangani ug nagsugod pagpanambal sa mga pasyente nga di kabayad niya.

-o0o-

Human sa 20 ka tuig, si Roel nagpabilin pa sa Sarangani.  Inay maghuwat sa labing nagkinahanglan nga mga pasyente, siya ang nikatkat sa kabukiran aron pagpangita ug pagtambal nila.

Tungod sa kalayo sa mga tambalanan gikan sa bukirang mga barangay, ug sa kakuwang sa sakyanan, ang mga pasyente gilukdo intawon sa ilang kaparyentihan.  Maong kasagaran di nang kaabot ang mga pasyente nga buhi, ug hastang mga naglukdo mamahimo na sang pasyente tungod sa grabeng kakapoy inig abot sa patag.  Mao ni nakaaghat ni Roel pagsugod sa "Ambulansiyang Kabayo."

-o0o-

Gipakaingon ni Ellen Nisperos nga igo nang iyang pagsilbing interpreter alang sa pipila ka bungol nga may kaso sa korte, subay ni sa proyekto sa ilang simbahan pagtabang sa katawhang may kakulian sa panglawas.  Hangtod nga namatikdan ni Ellen ang pagdaghan sa mga bungol nga gipamatay ug gipanglugos sa Malaybalay City, Bukidnon.

Gawas sa pagtudlo nila, si Ellen nakakita sa panginahanglan pagtukod og dormitoryo nga kapuy-an sa mga tinun-an aron nga mas luwas gikan sa mga tawong di kasabot ug magpahimus nila.  Napugos si Ellen pagpananghid sa iyang tinuod nga pamilya aron itingob ang panahon pagduma sa dormitoryo, pagtudlo ug pagsilbing tingog sa bungol niyang mga tinun-an.

-o0o-

Silang Dr. Roel Z. Cagape ug Ellen Nisperos duha lang sa mga gipasidunggan sa Gawad Geny Lopez Jr. Bayaning Pilipino Awards (Regional Level alang sa tibuok Kabisay-an ug Mindanao) niadtong Huwebes sa gabii sa ABS-CBN Broadcast Complex, sa Jagobiao, Mandaue City.
Ubang gipasidunggan mao silang Dr. Ramon G. Zarceno sa Iloilo City; Carlito "Karl" M. Gaspar sa Redemptorist Seminary, Cebu City; Rodelio "Waway" Linsahay Saway, Sr. sa Lantapan, Bukidnon; Joesie Abo-Abo Durango sa Cabadbaran, Agusan delo Norte; Zoilo Jayobo Pinongcos, Jr. sa Leganes, Iloilo; Rebecca G. Ouano sa Banilad, Cebu City; Nelly Tabor Mantac sa Matalam, Cotabato; ug Noaima D. Dimangadap-Metmug sa Kalawi, Lanao del Sur.
Taliwa sa naghitak nga mga eskandalo sa pagpahimus ug pangurakot, sabyag sa lab-as nga tubig ang mga sugilanon sa mga Bayaning Pilipino.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 24, 2012

Cuevas ug Enrile


Hangtod karon, daghan pang nahibung sa desisyon ni Senate President Juan Ponce Enrile pagbabag sa testimoniya sa opisyal sa Philippine Airlines mahitungod sa daghang pabor nga padayong gipahimuslan ni Chief Justice Renato Corona ug sa iyang asawang si Cristina gikan sa PAL samtang nag-ung-ong sa Korte Suprema ang kaso sa kompaniya sa negosyanteng si Lucio Tan.
Ang House Prosecution Panel niingon nga sukwahi ni sa pagtugot ni Enrile sa ilang mga ebidensiya nga wa direktang mahisguti sa Article 2 sa kasong impeachment.  Ang mga abogado ni Corona niingon nga gipul-an na si Enrile sa pag-abuso sa prosekusyon sa "liberality" sa impeachment court.

-o0o-

Duna koy itanyag nga katin-awan sa makapahibung nga pagbalitok ni Enrile sa ilang nasugdan nga pagdawat sa tanang ebidensiya nga makatabang sa senator-judges paghusay sa mga pasangil batok ni Corona.  Nikalit lang og kasuko si Enrile sa prosekusyon dihang sunudsunod nga nabisto ang tinuod niyang edad:

• Gisukmatan niyang Sugbuanong private prosecutor nga si Arthur Lim kon nagtuo bang gi-angu-ango na siya sa pangedarong 88 human nakalimot nga maoy nagsugo sa opisyal sa Bank of the Philippine Islands pagtugyan og mga dokumento, dihang gisubli ang transcript sa husay napamatud-an nga sakto si Lim; ug
• Gikasab-an niyang batan-ong House prosecutor, si Sherwin Tugna, sa pagtawag sa "sunod" nilang saksi sa Article 3 kay niinsistir nga "una" to nilang saksi, human sa pila ka gutlo napamatud-ang sakto si Tugna.

-o0o-

Wa pa gani kabuylo sa pagsaulog silang Lim ug Tugna sa ilang kadaogan batok ni Enrile, namatikdan nga mas taas nang tingog ni Enrile, mas masuk-anon nang iyang sinultihan ug mas kusog nang hapak sa gavel.  Timaan na diay to sa iyang pagpul-ong sa Article 3.
Dihang gibalibaran ni Enrile ang testimoniya ni PAL Vice President Enrique Javier, wa niya tuguti si Tugna sa pagpasabot sa iyang baruganan.  Dihang nitabang pagpasabot si Lead House Prosecutor Niel Tupas Jr., gisalikway sab siyang Enrile ug gitawag na hinuon ang Article 3 nga "basura."

-o0o-

Sa mga sipyat ni Enrile, gidasonan siyang retired justice Serafin Cuevas.  Ambot nag-ulug-ulog ba lang, o managsama gyong nakalimot, gipasaligan ni Cuevas si Enrile nga wa siya mangayo og mga dokumento sa BPI ug nga si Javier ang unang saksi sa Article 3.  Dihang napamatud-ang sayop si Enrile, wa nay tingog si Cuevas, bisan ek na lang.
Bisan sa mga pasidungog sa iyang katakos ug kalantip, si Cuevas dunay iyang bahin sa mga bulilyaso.  Iyang cross examination ni BIR Commissioner Kim Henares nakabisto ug nakabasura sa ilang plano pag-usab sa statement of assets, liabilities and net worth (SALNs) ni Corona ug si Cuevas ang nitanyag pagkuha sa tanang bank records ni Corona sa BPI, nga iyang gidalidali pagbakwi human tawgi ni Corona.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 23, 2012

Mas maayong sulbad


Bisan nagkayamukat ang pagpatuman sa orihinal nga Pantawid Pasada Program, ang paghatag og fuel subsidy ngadto sa mga drayber sa public utility jeepneys (PUJs) ug tricycles sa niaging tuig, gipahibawo sa Malakanyang ang pagpatuman sa ikaduhang hugna sa programa karong buwana.  Kay wa may gipahibawo nga bisan unsang kausaban sa mga lagda, may sukaranan ang kahadlok nga samang kaguliyang ang masinati karong tuiga.
Maong mabanhaw na sab ang mga pangutana kon nagtinguha ba gyod ang pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino pagtabang sa transport sector, nga maoy direktang naigo sa way hunong nga pagsaka sa presyo sa lana.  O gusto lang makapanagang nga wa sila magpatara sa krisis sa lana.

-o0o-

Bisan morag puol na, apan kay gibungulbungolan man sa Malakanyang, tuguting among balikon ang mga buslot sa programa nga nakapatumaw sa pagduda kon pagtabang ba sa PUJ ug tricycle drivers ang tuyo sa Pantawid Pasada:

• Gamay rang subsidy (P1,050 sa matag PUJ driver ug P150 sa matag tricycle driver) apan hasol ug langayng makuha;
• Dagkong dakbayan ug kalungsoran ray may kahimanan pagbasa sa smart cards, nga maoy agian sa subsidy, busa maglaway lang intawon sa benepisyo ang mas tabanganan unta nga mga drayber sa hilit nga mga dapit; ug
• Ang gipanghatagan sa smart cards mao ang operators, nga ang pipila wa motugyan sa benepisyo sa ilang drivers.

-o0o-

Ang Department of Energy (DOE) nipahibawo nga nasudlan na og kuwarta ang 1,200 ka smart cards.  Gipasabot sa DOE nga anam-anam ang pagpasud sa kuwarta pinasikad sa kataposang numero sa license plate numbers gikan sa 0 ngadto sa 9.
Sama sa naandan, hanap ang pahibawo sa DOE.  Lukop nasud bang pagpasud sa kuwarta?  O magsugod lang gihapon sa Metro Manila ug pila pa ka buwan gikan karon modagayday sa Sugbo ug ubang mga lalawigan?  Maong nahadlok ko nga, sama sa niaging tuig, mahurot na sang krudo sa mga drayber pagsusi nasudlan na bang ilang cards o wa pa ba.

-o0o-

Makumbinser lang ni Presidente Aquino ang katawhang Pilipinhon nga lunsay ang iyang tinguha pagtabang sa mga naigo sa krisis sa lana kon usbon ang salikwaot nga pagtuo nga ang PUJ ug tricycle drivers ray biktima.  Gawas sa transport sector, igo ang tanan, apil nang mga mag-uuma ug mga mamumuo, nga maoy kinabag-an sa populasyon, kay ang kamahal sa lana nisangpot sa pagsaka sa presyo sa inadlawng palaliton ug paghiyos sa tinuorayng bili sa inadlawng kinitaan.
Sa ato pa, mas kapanalipdan ang katawhan sa krisis sa lana pinaagi sa pagsubli sa hingpit nga kagawasan sa mga kompaniya sa lana pagpaburot sa ilang ginansiya ug sa pagpaburot sa expanded value added tax nga makolekta sa gobyerno sa matag saka sa presyo sa matag litro sa lana.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 22, 2012

Nanghuy-ab ni Enrile


Si Senate President Juan Ponce Enrile nakalimot sa iyang trabaho isip presiding officer sa impeachment trial.  Si Enrile nakalimot nga si Chief Justice Renato Corona ang ilang gihusay.  Gipakaingon ni Enrile nga siya pa gihapon ang berdugo sa martial law nga mahimong mangespiya sa bisan unsang misteryo nga makadapit sa iyang pagtagad.
Nga maoy usa sa posibleng katin-awan nganong nikalit lang paghukom si Enrile nga siya ray mangutana sa ilang gipatawag nga mga opisyal sa Philippine Savings Bank (PSBank) sa unang duha ka takna sa husay niadtong Lunes.  Gipasal-ot lang niya og kadiyot si Senador Miriam Defensor Santiago.  Nga, sama niya, napakyas pagpugong sa higanteng panghuy-ab sa salida.

-o0o-

Gilamian pag-ayo si Enrile sa iyang pagsukitsukit nga human siya nahutdan og pangutana ni PSBank Katipunan Branch Manager Anabelle Tiongson, gipapuli niya sa witness stand ug gisunod paggaling ang PSBank President Pascual Garcia III.  Alang ni Enrile, labaw siya sa ubang senator-judges nga may limitasyon sa oras sa ilang mga pangutana ug mga diskurso.  Tuod man, way bisan usang nangahas pagbaraw ni Enrile.  Napugos lang si Enrile sa kasamtangang pagputol sa duka niyang salida sa labing menos duha ka higayon, kanus-a gidudahang nituman siya sa sugo sa lawas.
Dihang nakabantay sa kataas na sa oras nga iyang nausik, napugos si Enrile pagpasabot nga ang iyang mga pangutana motukas sa misteryo sa tinubdan sa dokumento nga gisumiter sa prosekusyon pagpa-supina sa dollar accounts ni Corona.

-o0o-

Gipakaingon ni Enrile nga natuman ang iyang tahas dihang niangkon si Pascual nga gi-audit sila sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ug Anti-Money Laundering Council (Amlac) gikan sa Oktubre hangtod sa Disyembre 2010 ug nga ang representante sa Amlac, si Jerry Leal, nangutana mahitungod sa bank account ni Corona sa Katipunan Branch.
Haskang lipaya sa mga abogado ni Corona.  Kon kapamatud-an ni Enrile nga ang Amlac ug di "small lady" ang tinubdan sa dokumento, kapasanginlan ang pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino nga nigamit na sa kinatibuk-ang puwersa sa gobyerno paggukod sa iyang kaatbang.

-o0o-

Wa pa ganing kasugod pagsaulog ang mga dumadapig ni Corona, napawong dayon.  Kay, sa way hikuhiko, gipasabot sa BSP nga ang ilang audit wa mangayo ni hatagi og bank accounts ni Corona ug nga si Leal igo lang nagpakisayod nganong wa maapil si Corona sa listahan sa PSBank sa politically exposed personalities (PEP).  Gawas pa, ang audit gihimo kapin sa tuig sa wa pay naghisgot sa impeachment ni Corona.

Sa kataposan, nakapadayon nang husay sa merito sa kaso.  Apan napandol ra sab dayon.  Kay si Enrile, 88, nakalimot nga siya diay nagsugo pagpakita sa mga dokumento sa bank accounts ni Corona sa Bank of the Philippine Islands.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 21, 2012

Gapos sa SALNs


Sa di pa molampos silang Chief Justice Renato Corona ug iyang agawon nga si kanhi presidente Gloria Arroyo paglipat sa katawhan, angay natong hinumdoman ang napakita nang mosunod nga buslot sa statement of assets, liabilities and net worth (SALNs), nga gitagoan ni Corona hangtod napugos sa senator-judges ang clerk of court sa Korte Suprema pagtahan nila:

• Tanang SALNs ni Corona wa maglakip sa pirma sa iyang asawa nga si Cristina, bisan klarong may luna alang ini;
• Pipila ka SALNs ni Corona wa maghisgot nga nagtrabaho sa gobyerno ang iyang asawa sa katuigan nga si Cristina gitudlo ni kanhi Arroyo sa John Hay Management Corporation; ug
• Ang SALNs wa maglakip sa mga yuta ug kabalayan nga iyang napalit.

-o0o-

Karong naablihan nang peso bank accounts ni Corona sa Philippine Savings Bank (PSBank) ug Bank of the Philippine Islands (BPI), nabisto sang dakong kang-a tali sa cash in bank nga gideklarar ni Corona sa iyang SALNs ug sa aktuwal niyang mga deposito sa duha ka bangko:  P3.5 milyones sa SALN sa 2010 ug P31.75 milyones sa lima ka peso accounts sa BPI ug lima ka peso accounts sa PSBank.
Wa pa ni labot sa dollar accounts sa PSBank nga nasupinahan apan di pa maablihan sa Senado tungod sa temporary restraining order sa labawng hukmanan nga giingong may $700,000 ug sa laing dollar account sa laing banko nga may $300,000.

-o0o-

Nakakuha pa gyod og bonus ang House Prosecution panel:  Laing tulo ka peso accounts ni Corona nga gi-boluntaryo pagpahibawo sa presidente sa PSBank nga si Pascual Garcia III, may deposito nga P32.6 milyones, nga pulos gitak-opan ni Corona niadtong Disyembre 12, 2011, ang adlaw sa pagka-impeach niya sa House of Representatives.
Nakamatngon sa kakadudahan sa lihok ni Corona, iyang mga abogado nidalidali pagpasabot nga ang tinuod nga tag-iya sa kuwarta mao ang Basa-Guidote Enterprises nga gipanag-iya sa iyang asawa.  Nga nakapahagbong nila sa laing gahong.

-o0o-

Nganong gibutang man sa ngan ni Corona ang kuwarta nga di iya?  Nganong nisugot man nga maoy mohupot sa giingong kuwarta sa korporasyon nga hagbay rang giwagtang sa Securities and Exchange Commission?  Iya man o sa kompaniya sa iyang asawa ang P32.6 milyones, nganong wa man ideklarar ni Corona sa iyang SALN?
Niangkong mga abogado ni Corona nga may kasaypanan ang iyang SALNs.  Apan niinsistir sab nga gitugotan siya sa pagtul-id sa kasaypanan.  Klarong wa mahunghongi ni Corona ang iyang mga abogado nga may mga desisyon nang iyang Korte Suprema sa susamang mga kaso.  Nga ang mga sinumbong nga nangangkon nga nasayop sa ilang SALNs pulos gitaktak sa ilang puwesto sa gobyerno.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 20, 2012

Ginawongan ni Gloria


Si Chief Justice Renato Corona di na maoy nagkontrolar sa iyang kaugalingon.  Dihang nagdumili siya pag-resign human gi-impeach sa House of Representatives niadtong Disyembre 12, 2011, bisan sa daghan niyang tinagoan nga katigayonan ug ubang personal nga mga sekreto, si Corona nitahan na sa iyang kapalaran ngadto sa mas gamhanang mga tawo, kansang mga interes mapanalipdan kon magpapating siya sa katungdanan.
Ang mga diskurso ni Corona, nga mas kaamgid sa pangampanya sa nanggungis nang politiko kay sa ligdong nga mahistrado, di iya.  Ang gamhanang makinarya sa propaganda nga nakabuylo na paglubog sa mga isyu batok niya gipalihok sa mga niisip ni Corona nga kataposang babag sa ilang pagkadunot sa prisohan.

-o0o-

Si kanhi presidente Gloria Arroyo ang labing dakong pildero kon makonbikto si Corona sa impeachment trial sa Senado.  Kon mapalagpot si Corona sa katungdanan, wa nay makabaraw sa mga kasong plunder nga nag-ung-ong batok ni Arroyo.  Mahimong masakmitan si Corona sa ilegal niyang katigayonan, apan si Arroyo kinahanglang magpasakitsakit sa tanang higayon aron di mabalhog sa tinuod nga selda.
Maong si Arroyo, labaw ni Corona, ang determinadong nanglawgaw sa impeachment trial.  Gawas sa way kinutobang paglangaylangay sa husay, ginamit ang pipila ka itoy nga senator-judges, gisabwag pa gyong daghang libuglibog sa gawas sa husay.

-o0o-

Duha ang timaan nga ang makalilisang nga makinarya sa propaganda ni Arroyo ang naglihok karon alang ni Corona:

• Kasagaran sa mga linya sa propaganda gisunod ra sa nahalin nang mga linya sa niaging kampanya sa piniliayng presidensiyal--nga Hacienda Luisita ang ngan sa labing dakong inhustisya batok sa mga mag-uuma ug nga may depekto gyod sa pangutok si Presidente Noynoy Aquino; ug
• Kasagaran sa mga politiko, komentarista ug kolumnista nga nagpabuwa sa ilang baba pagbalaan ni Corona mao ra sab ang mga nibaligya sa ilang kalag kaniadto pagdupa sa matag nangalisbo nga transaksiyon ni Arroyo ug sa iyang mga kakonsabo.

-o0o-

Gawas nga pan-os nang mga linya ug wa nay motuo sa mga propagandista, dunay mas dakong problema ang kampanya pagpahumot ug pagluwas ni Corona:  Si Corona sama ni Arroyo wa mopahibawo sa labing baho niyang mga sekreto.  Mga turutot ni Arroyo niadto nagkapuliki sa nagsunudsunod nga Hello Garci, fertilizer, NBN-ZTE, Jose Pidal, poll automation ug ubang eskandalo, samang mga turutot nagkarakara karon pagtabon sa bag-ong bank accounts ug mga transaksiyon nga kalit lang mabisto.
Ngadto sa mga sinuholan:  Wa pa ba mo pul-i og pamakak?  Wa pa ba mo mauwaw nga hagbay rang gisalikway sa kinabag-an sa katawhan?  Palabihon ba lang gihapon ang kuwarta kay sa kamatuoran?  Ug hangtod kanus-a man nga magpaugat pagpabilin sa sayop nga bahin sa kasaysayan?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 19, 2012

Sumbalik ni Corona

Si Chief Justice Renato Corona, sama ni Presidente Noynoy Aquino, di ganahang magpatara samtang nagpadayon ang impeachment trial sa Senado.  Usa ka adlaw human nideklarar si Aquino nga di na kasaligan ug angayan nang palagputon si Corona sa katungdanan kay napamatud-an na sa prosekusyon nga namakak sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), nisumbalik si Corona pinaagi sa pagluwat sa mosunod nga mga demanda:

• Ipakita ug ipasabot sab ni Aquino ang kinatibuk-an niyang SALNs ug bank accounts;
• Ipakita ug ipasabot sab ni Aquino ang iyang psychological records; ug
• Ipasabot sa kabataan nganong gihukman na siyang Aquino bisan wa pang katubag sa mga pasangil batok niya.

-o0o-

Angayng pahinumdoman si Corona nga siya ang sinumbong sa impeachment trial ug dili si Aquino; nga, sama sa ubang magbubuhis, gawasnon siyang mopasaka og impeachment complaint batok ni Aquino sa House of Representatives; ug nga, lahi niya, wa tagoa ni Aquino ang iyang SALNs sukad sa kongresista ug senador pa siya.

Angay sang pahinumdoman si Corona nga isyu sa kahimtang sa panghunahuna ni Aquino natuki na atol sa kampanya ug gibasura sa mga botante sa niaging piniliayng presidensiyal.  Mas makatabang sab niya kon mapangutana sa mga abogado unsay gidangatan sa kandidatura ni Senador Manny Villar naghimuhimo ang iyang kampo og pekeng psychological report ni Aquino.

-o0o-

Mas dako og angayng ipasabot si Corona ngadto sa kabataan.  Labi na sa iyang kaugalingong mga anak.  Diin man gikan ang dakong katigayonan nga iyang gipakaon nila ug gipamalit og yuta ug kabalayan alang nila?  Nganong gikan sa 2002 hangtod sa 2010 nagsige man siya og pamakak sa iyang kabtangan?
Sa pikas nga bahin, si Aquino, sama sa ubang magbubuhis, gawasnon nga mopadayag sa iyang baruganan sa nagpadayong impeachment trial.  Ang pagdili sa pagtuki sa merito sa kaso gipahamtang lang batok sa senator-judges ug mga abogado sa depensa ug prosekusyon.  Kon gawasnon si Coronang maghilak-hilak nga inosente siya, nganong hikawan man sa samang katungod ang mga sukwahi og baruganan?

-o0o-

Sukwahi sa pangangkon ni Corona nga andam siyang motubag, pulos pagtabon ug paglangay-langay ang iyang gihimo.  Gibabagan sa iyang mga abogado ang pagpagawas sa iyang SALNs, sa mga titulo sa yuta ug kabalayan, income tax returns (ITRs) ug bank accounts.  Nilampos gyod gani paggamit sa Korte Suprema aron di maablihan ang iyang dollar accounts.
Taphaw ang iyang mga tubag:  Dako silag kabilin, dakog natigom sa niaging 40 ka tuig ug ang tanang katigayonan bunga sa ilang kakugi.  Kon mao, nganong nagdumili man pagbutang sa tanang kabtangan sa iyang SALN?  Ug kon tinuod nga labihang datoa, nganong nanabi man sa iyang kaubanan nga wa siyay kuwarta ug si kanhi presidente Arroyo ang nagpatambal sa iyang bukubuko dihang mahistrado na sa Korte Suprema?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 18, 2012

Pagkumbinser sa 16


Alang sa pipila ka sakop sa House Prosecution panel sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona, may igo na silang ebidensiya pagkonbikto sa sinumbong.  Busa mahimo na silang mohunong pagpresentar og mga saksi ug ebidensiya pagmatuod sa Article 2, nga nipasangil nga namakak si Corona sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), sa wa nay pagtandog sa uban pang Articles of Impeachment.
Matod nila imposibleng kapanalipdan ni Corona ang higanteng kang-a tali sa iyang gideklarar nga cash in bank sa iyang SALN nga P3.5 milyones ug sa aktuwal niyang peso deposits nga P31 milyones (bisan di na maablihan ang dollar accounts nga gikatahong may deposito nga $1 milyon).

-o0o-

Apan ang ubang prosecutors nipasidaan nga mahimong wa pang kaabot og 16 ka senator-judges (ang gikinahanglan nga ⅔ nga mayoriya) ang ilang nakumbinser pagkonbikto ni Corona.  Naglaom silang makahipos og mas lig-ong ebidensiya sa mosunod nga mga adlaw nga makapapas sa nagpabiling pagduda sa pipila ka senator-judges.
Matod ni House Deputy Speaker Lorenzo "Erin"  Tañada III, tigpamaba sa prosecution panel, nakatabang pagpalig-on sa ilang kaso ang kasayuran nga gi-boluntaryo sa Philippine Savings Bank nga may laing tulo ka peso accounts si Corona nga gitak-opan dihang gi-impeach siya sa House of Representatives niadtong Disyembre 12 sa niaging tuig.

-o0o-

Gipanghimakak ni Tañada ang pasangil sa mga turutot ni kanhi presidente Gloria Arroyo, nga klarong padayong gipalihok pagdupa ni Corona, nga si Bise Presidente Jejomar Binay ang usa sa target.  Kanhi presidential spokesperson Rigoberto Tiglao niingon nga kon si Associate Justice Antonio Carpio nay chief justice, sayon rang ipatigbabaw ang election protest ni Transportation Secretary Mar Roxas batok ni Binay.
Matod ni Tañada layo pang piniliay sa 2013 ug labi na sa 2016 aron makaduhig sa impeachment trial.  Masaligon siya nga silang Senate President Pro Tempore Jinggoy Estrada ug ubang mga alyado ni Binay ganahan sab nga mosusi sa kamatuoran.

-o0o-

Nikumpisal si Tañada nga naapil sab sila og kakugang sa ilang nahipos nga mga ebidensiya batok ni Corona.  Kay dihang gipa-supinahan sa Senado ang SALNs, mga titulo sa kabtangan, income tax returns (ITRs) ug bank accounts ni Corona, wa silay klarong kasayuran unsa kamapuslanon ang ilang mahipos.
Kay gilumloman pag-ayong Corona ang iyang SALN ug bank accounts.  Bisan ang Bureau of Internal Revenue (BIR) nakugang sa ilang nakaplagan sa ITRs ni Corona, sa iyang asawa, mga anak ug umagad.  Gipanghimakak ni Tañada nga nagpalaban sila sa dakong gahom sa Malakanyang pagkuha sa ilang mga ebidensiya.
Wa lang gyod tingali aso nga makumkom.  O may Ginoo lang gyong nagtan-aw nga di makatugot nga magpadayon ang mga binuang.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 17, 2012

Binay ug Corona


Kabahin sa desperadong mga lakang ni Chief Justice Renato Corona pagsalbar sa iyang kaugalingon sa nagpadayong impeachment trial mao ang pagbuwang sa mga kampo nilang Bise Presidente Jejomar Binay ug Transportation Secretary Mar Roxas, duha sa labing gamhanang mga pundok nga nagpaluyo sa pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino.
Naglaom sila nga kon hingpit nang mosilaob ang dugay nang nag-alintabo nga linigwatay nilang Binay ug Roxas, duha ka kadaogan ang ilang ma-iskor:  Gawas nga mas lisod nang kuhaon ang 16 ka boto nga mayoriya sa Senate Impeachment Court pagkonbikto niya; mapiang pa gyod ang pamunoang Aquino kon ang bise presidente mas apurado nang mopuli niya.

-o0o-

Si Corona mismo ang nagdagkot sa pabilo pagkumbinser ni Binay nga mas makaayo alang sa iyang politikanhong mga ambisyon kon magkonsabo sila.  Nipasangil si Corona nga tulo ka puwersa ang nagkahiusa pagtangtang niya:  Ang mahistradong nangambisyon pagpuli niya; ang napildeng kandidato pagka bise presidente nga nipasaka og protesta batok ni Binay; ug ang pamilyang naigo sa pag-apud-apod sa Hacienda Luisita ngadto sa mga mag-uuma.
Klarong iyang gitumbok silang Senior Associate Justice Antonio Carpio, Roxas ug ang pamilyang Aquino.  Gipasidan-an niya si Binay nga silang Carpio ug Roxas ang labing dagkong hulga sa iyang damgo nga mag-presidente sa 2016.

-o0o-

Ang "script" ni Corona nga giwarawara sa mga turutot sa iyang bosing nga si kanhi presidente Gloria Arroyo ngadto sa tanang gustong maminaw:

• Kon mataktak si Corona, segurong itudlo ni Aquino si Carpio isip chief justice;
• Mas paspasan ni Carpio ang pag-irog sa protesta ni Roxas batok ni Binay;
• Mas sayon nang maniobrahon ni Carpio, isip pangu sa presidential electoral tribunal, ang pagpapas sa 730,000 ka boto nga mayoriya ni Binay batok ni Roxas; ug
• Kon si Roxas nay bise presidente, mas tungason ang kahigayonan nga si Binay ang makapuli ni Aquino sa 2016.

-o0o-

Kon tuohan si kanhi senador Ernesto Maceda, nikubit na si Binay sa "script" ni Corona.  Gipahibawo ni Maceda nga modagan pagka senador ubos ni Binay sa piniliay sunod tuig silang Chiz Escudero, Loren Legarda, Gringo Honasan, Koko Pimentel ug Jack Enrile, anak ni Senate President Juan Ponce Enrile; ug gipilian nga mamahimong runningmate ni Binay mao silang Jinggoy Estrada, Bong Revilla ug Escudero.  Ang tanang ginganlan ni Maceda pulos nipabor sa temporary restraining order sa Korte Suprema pag-abli sa dollar accounts ni Corona.

Kon magkakonsabo gyod, magkabulingit si Binay uban ni Corona nga namakak sa iyang katigayonan ug mahimong mosunod sa gidangatan sa mas kawatang bosing ni Corona.  Mas makaayo alang ni Binay ang pagbarug batok sa pangurakot ug pagsandig sa dakong bentaha nga siyay incumbent batok ni Roxas sa ilang panagbangga upat ka tuig gikan karon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 16, 2012

Lipatlipat ni Corona


Gi-impeach si Chief Justice Renato Corona sa House of Representatives ug nag-atubang karon sa impeachment trial sa Senado tungod sa pasangil nga nangurakot siya sa katungdanan, nitago ug namakak sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), nagtipig og ilegal nga katigayonan ug nidapig sa iyang katungdanan aron pagpanalipod sa mga interes ni kanhi presidente Gloria Arroyo.
Apan kon imong paminawon ang nagpatuong mga eksperto sa balaod mas mahinungdanon alang nila giunsa pagsuwat ang articles of impeachment, unsa kasuhito sa mga lagda ang House Prosecution Panel, di si Corona ray namakak sa iyang katigayonan ug niburot sab pag-ayo ang kabtangan ni Presidente Noynoy Aquino.

-o0o-

Mas gihatagan nila og dakong pagtagad ang pagpangita sa small lady nga giingon sa prosekusyon nga nihatag nila sa dokumento sa dollar accounts ni Corona sa Philippine Savings Bank ug kon peke ba gyong dokumento, suma sa pasangil sa taga PSBank, bisan nitakdo ang lima ka peso account numbers ug lima ka dollar account numbers.
Gipasanginlan nila ang prosekusyon nga nagsalig lang sa mga supina sa Senate Impeachment Court paghipos sa dakong bahin sa ilang mga ebidensiya sa way paghatag og kredito nga bisan sa kabanga sa prosecutors napakita ang SALNs, mga titulo sa kabtangan, income tax returns ug bank accounts ni Corona.

-o0o-

Ang labing direkta nga tubag sa nagbuntaog nga mga ebidensiya batok niya naggikan ni Corona mismo.  Sa iyang sinuwat nga pamahayag karon lang semanaha, giangkon ni Corona nga nakapanunod siya ug ang iyang asawa og dakong bay maoy hinungdan nga dako ang ilang natigom nga kuwarta sa niaging 40 ka tuig.  Sa way paghatag og tukmang kantidad ni dugang detalye, gitataw ni Corona nga ang ilang katigayonan bunga sa matinud-anon nga paningkamot nilang magtiayon.
Wa na maghisgot si Corona sa iyang orihinal nga pangugat nga lima ray iyang kabtangan.  Wa sab mopasabot si Corona sa dakong kalainan sa iyang SALN, mga titulo sa kabtangan ug ITRs.

-o0o-

Atong nasaksihan sa nagpadayon nga impeachment trial ang way kinutoban nga paglikay-likay ug paglipat-lipat.  Kay lisod mang panalipdan ang nabisto nga pamakak ni Corona sa iyang kabtangan, nilikoy na lang ang mga tigdupa niya, apil nang pipila ka senator-judges, pagpalusot nga di monopoliya ni Corona ang pagkasayop sa SALNs ug nga ang bisan unsang kasaypanan mahimong makurhian.
Naa ra nato kon magpalipat ba.  O motutok sa tinuod nga isyu sa nagpadayong impeachment trial nga mao ang kahaom ni Corona sa pagpabilin sa katungdanan.  Kon makonbikto, di ilhong kriminal, di mapriso ug di makamulta si Corona.  Igo lang siyang tangtangon.  Aron nga makalingkawas ang Korte Suprema ug ang hukmanan sa nasud gikan sa nangalisbo niyang liderato.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 15, 2012

Duha ka sayop


Ang sayop di matul-id pinaagi sa paghimo og laing sayop.  Sayop ang pagpanghilabot sa Korte Suprema sa pagsupina sa Senate Impeachment Court sa dollar accounts ni Chief Justice Renato Corona sa Philippine Savings Bank.  Nisamot pagburot ang sayop tungod sa pagtahud sa mayoriya sa senator-judges sa temporary restraining order (TRO) nga giluwatan sa labawng hukmanan.
Bisan sa pasalig ni Senate President Juan Ponce Enrile nga panalipdan ang supina atubangan sa Korte Suprema, gipaubos sa Senado ang iyang kaugalingon sa pagsubli sa laing institusyon.  Gibudhian sa 13 ka senador ang mandato sa konstitusyon nga iya sa Senado ang bugtong gahom paghusay sa mga kaso sa impeachment.

-o0o-

Inay pahinumdoman ang Korte Suprema nga wa silay labot sa impeachment trial, labi na kay ang ilang pangu nga si Chief Justice Renato Corona ang sinumbong, niduko silang Enrile ug kaubanan aron kalikayan ang panagbangga sa duha ka institusyon.  Igo ba ning sukaranan sa pagtahan sa eksklusibong gahom sa impeachment court?
Kon--simbako, layo ra to, tabukon og pito ka lawod--mahigam ang labawng hukmanan ug moluwat na sab og TRO batok sa impeachment trial mismo, nga maoy gipangayo sa petisyon ni Corona, unsaon man pag-insistir sa impeachment court sa pagpadayon?  Nga ang 13 ka mga senador nitangtang na mang daan sa ilang hagunghagong?

-o0o-

Usa sa lig-ong mga argumento nga magamit sa Senado atol husay na unya sa Korte Suprema mao ang sukaranan ni Associate Justice Antonio Carpio sa iyang pagsupak sa pagluwat og TRO batok sa pagpaabli sa dollar accounts ni Corona.
Matod ni Carpio ang mga pagdili sa Foreign Currency Deposit Act of the Philippines (Republic Act No. 6426) nasapawan na sa mas bag-ong balaod, ang Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees (Republic Act 6713) nga nagmando nga ang mga opisyal ug mga kawani sa gobyerno dunay obligasyon sa pagpakita sa ilang kabtangan ug ang publiko may katungod pagpakisayod sa ilang kabtangan.

-o0o-

Salamat nga way senador nga nidason sa lain na sang tagawtaw ni Senador Miriam Defensor Santiago nga hingpit nang pahilumon ang mga sakop sa media ug ang publiko sa pagtuki sa nagpadayon nga impeachment trial.
Kay gawas nga lisod ipatuman, unsaon man sa Senado pagpaminaw ang tanang sibya sa radyo ug telebisyon ug pagbasa ang tanang pamantalaan ug blogs, Twitter, Google+ ug Facebook updates sa internet mahitungod sa impeachment trial, di sab mahimong lugpitan ang katungod sa katawhan sa pagpanginlabot pinaagi sa media sa way pagbuong sa tinuorayng katuyoan sa impeachment trial, nga gituyo sa konstitusyon nga mamahimong politikanhong proseso aron ang mga magbubuhis makapaningil sa dagkong mga opisyal sa gobyerno nga di madutlan og ordinaryong mga kaso.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 14, 2012

Pagkahagsa ni Corona


Ang tinuoray nga tuyo sa mga abogado ni Chief Justice Renato Corona sa pagsul-ob og puwa, pagpatawag og kinalit nga press conference niadtong Dominggo sa gabii ug pagpasangil nga manghatag ang Malakanyang og P100 milyones matag senador aron pagsalikway sa temporary restraining order (TRO) sa Korte Suprema batok sa pag-abli sa dollar accounts ni Chief Justice Renato Corona, mao ang paghilo sa panghunahuna sa publiko.
Labaw sa paghudlat nang daan sa senator-judges, nga ilang gilaoman nga managana na pagbasura sa TRO sa kahadlok nga dudahan nga nakadawat sa giingong suburno gikan sa palasyo, ang kampo ni Corona desperadong nanglabay og lapok pangiyawat nga may mopilit ug magkabulingit.

-o0o-

Kay si Corona wa nay kapilian.  Nahagba siya sa higanteng mga buslot sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Ang iyang gilistang yuta ug kabalayan wa motakdo sa mga titulo sa Land Registration Authority (LRA) ug sa income tax returns (ITRs) sa Bureau of Internal Revenue (BIR):  Lima ray iyang giangkon apan 45 ang nalista sa LRA ug 24 ang mapamatud-an sa House prosecution panel.

Bisan ang kuwarta sa bangko nga iyang giangkon nabiya sa nabisto niyang bank accounts:  P3.5 milyones ray iyang gideklarar sa SALN; apan P31 milyones ang peso deposits sa BPI ug PSBank ug giingong $700,000 ang dollar deposits sa PSBank.

-o0o-

Iya bang dasonan ang pasumbingay sa iyang abogado, si kanhi justice Serafin Cuevas, nga moangkon ug mangayo og pasaylo sa kasaypanan sa iyang SALN aron makurhian?  Apan unsaon niya pagpasabot ang dakong kang-a sa iyang giangkon ug sa aktuwal niyang katigayonan?  Ug sa pagbalikbalik niya sa dakong kasaypanan sud sa daghan uyamot nga katuigan gikan sa 2002 ngadto sa 2010?
Iya bang itug-an diin gikan ang iyang katigayonan?  Kon nakapanunod og dakong katigayonan sa iyang mga ginikanan ug mga ugangan, o kon nakadaog sa lotto, o kon naka-gordo sa negosyo, nganong wa man niya itug-an sa SALN?  Naatol ba lang nga niburot ang iyang katigayonan human gitudlo ni kanhi presidente Gloria Arroyo sa Korte Suprema?

-o0o-

Maong ang iyang kadangpan mao na lang ang labawng hukmanan.  Nga, kay wa man siya mo-resign ni mobakasyon, padayon niyang giduma.  Bahala na kon bakikaw nga ang iya ra sang suod nga kaubanan ang mohusay sa iyang gipasakang mga petisyon.  Ug bahala na kon kadudahan ang pagpanghilabot sa Korte Suprema sa impeachment trial nga, ubos sa konstitusyon, iya ra sa Senado.
Laing gihimo mao ang pagpangangin sa nag-ung-ong niyang kaalaotan.  Kay nalubong na man sa tunaan, nanglabay og lapok sa Malakanyang ug sa senator-judges.  Uban ang panghinaot nga may matsambahan ug makumbinser ang katawhan nga pulos sila nagkabulingit.  Desperado si Corona.  Hinaot mohunong nag kapyot sa mga institusyon aron mohagsa uban niya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com