Arangkada of Leo Lastimosa for June 9, 2009

                        MAS DAKONG HASOL

 

            Sa di pa mangambisyon si Health Secretary Francisco Duque III sa pagsunod sa gihimo sa ubang kanasuran pagpatuman sa "home quarantine" sa mga pasyente sa Influenza A (H1N1), aron paglikay sa gikahadlokang paghuot sa mga tambalanan, angay siyang magsusi kon wa ba manghagad og mas dakong suliran.  Kon papuy-on sa ilang mga pinuy-anan ang mga pasyente ug ang tanang nakaduol nila, mahimong huwasan ang mga tambalanan, apan may igo bang katakos ug kahimanan ang DOH pagtino nga gituman nila ang mga lagda sud sa pito ka adlaw nga pagtanggong?

            Sa di pa manghambog si Duque maayo tingaling iyang suhiron unsa kakuti ang mga paagi ug unsa kadaghan ang mga kawani ug kahimanan nga gikinahanglan pagpatuman ang "home quarantine" sa Estados Unidos ug ubang kanasuran, apil na sa atong silingang Singapore.

                        -o0o-

            Giunsa pagpatuman ang "home quarantine" sa ubang kanasuran?

·        Ang matag bay nga may pasyente butangan og electronic camera;

·        Ang matag pasyente hatagan og thermometer ug mask;

·        Ang mga pasyente kuhaan sa ilang mga numero sa telepono, sigehan og tawag sa mga inspektor gikan sa alas-8 sa buntag hangtod sa alas-11 sa gabii ug kinahanglan silang mopakita sa electronic camera aron pagmatuod nga wa mogawas sa ilang bay;

·        Ang mga pasyente di kagawas sa bay sa bisan unsang hinungdan, kon may mahinungdanong tuyo sa gawas mahimo silang manugo sa mga inspektor;

·        Kon mogawas ang mga pasyente sa ilang bay, (1) pasul-ubon sila og electronic tag aron matultolan bisan asa mopaingon, (2) tanggungon sa tambalanan o sa laing dapit, ug (3) ang subling kalapasan kapahamtangan na og multa og silot nga pagkabilanggo.

                        -o0o-

            Atol sa "home quarantine" ang mga pasyente hatagan sa tanang benepisyo sa trabaho.  Kon nahurot nang ilang benepisyo, ang mga kompaniya mandoan paghatag og dugang benepisyo ug hinabang salapi aron di maapiki ang mga pasyente.

            Ang pasyente hatagan sab sa iyang kaugalingong lawak ug pansayan, buwag sa ubang sakop sa pamilya.  Kon magpaduol sa iyang mga kabanay, kinahanglang magsul-ob og surgical mask ug manabon sa baba ug ilong kon moubo ug moatsi.  Kon may laing kakulian sa lawas, manawag sa hotline aron kuhaon dayon og ambulansiya.

                        -o0o-

            Maaporan ba og electronic camera ang matag pinuy-anan sa mga pasyente?  May telepono ba ang tanang matakdan sa kagaw?  May igo bang mga kawani ang DOH nga makatawag nila?  Unsaon paghatag og buwag nga lawak ug pansayan ang mga pasyente nga nagpuyo og barungbarong?

            Sa akong pagsuwat ini, nipahibawo si Duque nga 46 na ang natinong kaso ug mohunong nang DOH pagsubay kinsay nakaduol sa mga pasyente.  Niinsistir siya nga isipon ang A(H1N1) nga kasarangang hilanat.  Unsay mahitabo kon simbako, layo ra to, dunay matsambahan sa di na kaayo huyang nga kagaw sa hilanat?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com