Wednesday, September 3, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for September 4, 2008

            KAHIMSOG NAPASAGDAN

 

            Ambot nganong duna lang gihapoy mga tambalanan nga mamugos nga mahimong mga bilanggoan.  Ambot nganong dunay mga tagduma sa mga tambalanan nga moinsistir nga mamahimong jail warden sa mga inosenteng mga biktima kansang bugtong atraso mao ang pagkasakit.

            Kini bisan sa bag-ong balaod nga nagdili sa mga tambalanan pagtanggong sa ilang mga pasyente.  Kini bisan sa karaang balaod nga nagdili pagbilanggo ni bisan kinsa tungod lang sa utang.  Ug kini bisan kon ang labing dako ug mahinungdanong tahas sa mga tambalanan ug sa ilang mga mananambal mao ang pag-ayo sa mga masakiton.  Di ang pagpili nga ang mga may kuwarta ray atimanon, ni ang pagpaugat nga ang ilang naatiman kinahanglan gyong pabayron.

-o0o-

            Ang problema sa amahan sa usa ka pasyente way kalainan sa mga nag-una niya.  Nga maoy hinungdan sa pagpasar sa "Hospital Detention Law."  Naayo nang iyang pasyente.  Apan dako kaayong ilang bayranan.  Ang pribadong tambalanan nagdumili pagpagawas sa pasyente.  Bisan sa iyang pakiluoy.  Nga ang pagkatanggong sa pasyente gawas nga makapasamot sa kadako sa bayranan, makahasol pa gyod sa iyang trabaho ug mas makapalisod sa iyang katakos sa pagbayad.

            Maong nahasiril-siril siya sa pagpangita og kautangan.  Apan ang iyang nautang di paigo pagtagbaw sa tambalanan.  Wa sab siyay garantiya nga mabayran ang nagbuntaog nga utang.  Gawas sa iyang pasalig nga may igo siyang kaligdong pagtubag sa obligasyon.  Maong pabiling natanggong ang pasyente.  Ug padayong nagtumpi ang utang.

-o0o-

            Apan ang tambalanan di papiri.  Kadaghan na sila sibati.  Nahibawo sila nga kon pagawason nang pasyente, bisan pila pa ka lut-od sa papel nga pinirmahan sa way kinutobang saad pagbayad, 10% rang kahigayonan nga mabayran sila.

            Maong sinalikway ang tanang kaluoy, hinikalimtan ang bisan unsang lama sa pagka makitawhanon, ang mga tambalanan bangis nga motanggong sa mga pasyente.  Naglaom nga ang kakabos sa mga tagtungod makabugnaw nila sa pagdangop sa mga abogado.  Kay nahibawo nga di mahitabong makabarug ang ilang mga argumento sa hukmanan.  Gawas pa, maihap lang sa mga tudlo ang mga tambalanan nga wa magbusdik sa ginansiya.

-o0o-

            Ang labing dakong tulisok angay hinuong itumong sa mga namunoan.  Ang pag-atiman sa panglawas sa katawhan usa ka batakang gimbuhaton sa kagamhanan.  Nga di mahimong itahan ngadto sa mga magpapatigayon.  Nga bisan ang labing bulawanon og kasingkasing mag-apas gyod og tubo sa puhonan.

            Ang kanihit sa pundo nga gigahin sa kagamhanan alang sa kahimsog maoy nakahimo sa kabos nga mga pasyente nga mga bihag sa hakog nga mga tambalanan.  Kansang mga tagduma angayng silotan sa ilang pagpangyatak sa labing batakan nga tawhanong katungod sa kagawasan.  Apan di sab kapalaban og higanteng planggana ang kadagkoan sa kagamhanan.  Di silang kapanghunaw sa pagpabayad sa responsibilidad pagtambal sa masakiton nilang katawhan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: