Arangkada of Leo Lastimosa for December 7, 2008

                PAGBALIGYA SA UGMA

 

            Nakugang ang usa ka ginikanan nga nauwahi pagbayad sa pribadong tulonghaan sa iyang anak.  Gipatongan og 10% ang iyang bayranan sa matag buwan nga wa siyang kabayad sa tukmang panahon.  Naglisod siya pagbayad tungod sa kakuwang sa kuwarta.  Inay sabton ang iyang kahimtang, ang lagda sa tulonghaan nihimong mas lisod sa pagbayad sa iyang obligasyon.

            Tinuod nga negosyo ang pribadong edukasyon.  Kon di maneguro pagpangolekta sa matrikula, di sab silang kahatag sa gipasalig nga taas og kalidad nga edukasyon ngadto sa ilang mga tinun-an.  Apan kinahanglan ba silang modangop sa mga paagi sa mga prendahanan?  Nga mohimo sa edukasyon nga baligya nga mahimong dakdakan og way kinutoban nga tubo?

-o0o-

            Ang Batakang Balaod nimando sa kagamhanan pagtanyag og libre nga edukasyon sa elementarya ug high school.  Ang kakabos sa public schools ug ang kaubos sa kalidad sa edukasyon sa nasud karon maoy labing lig-on nga mga ebidensiya sa pagbudhi sa kadagkoan sa kagamhanan ning mahinungdanon nga tahas.  Apan wa sila mohunong diha.

            Hingpit pa gyod nilang gitahan ang edukasyon ngadto sa mga magpapatigayon.  Bahala na kon ang mas takos sa pagpaburot sa ilang ginansiya.  Kay sa pagtudlo sa kabataan, ang ugma sa atong nasud.  Maong di kahibudngan nga duna nay mga eskuylahan nga ang tuyo mao ang kuwarta.  Di nang pag-umol sa mga tinun-an.

-o0o-

            Pagtino nga makuha sa pribadong mga eskuylahan ang tanang ginansiya nga ilang gusto, gilibkas sa kagamhanan ang tanang pagdili sa pagpasaka sa ilang matrikula.  Di na kinahanglang mananghid ang mga tulonghaan.  Igo na lang sila nga mopahibawo sa DepEd ug Ched.

            Ang panginahanglan sa konsultasyon sa mga tinun-an ug mga ginikanan labihang taphawa.  Nga way bisan usa ka kolehiyo o unibersidad nga napugngan sa usbaw sa matrikula nga ilang gipangayo.  Bisan unsaon nila pagsupak, way nahimo ang mga tinun-an ug mga ginikanan gawas sa pagtilok sa tanan nilang hiniposan.  Kay kaburong maoy alternatibo.

-o0o-

            Salamat sa pagpabaya sa kagamhanan.  Hangtod karon wa masulbad ang kanihit sa classrooms, sa mga magtutudlo, sa mga lingkoranan ug sa mga libro.  Ang kaubos sa suholan sa mga magtutudlo gitubag lang og mga ulug-ulog.  Ang labing uwahi mao ang P9,000 nga usbaw sa mosunod nga tulo ka tuig ug nga tagsaan silag laptop.

            Naglisod ko paghupay sa kahadlok sa ginikanan nga nauwahi pagbayad.  Sayon ra ang pagpasalig niya nga mahimo niyang ibalhin ang iyang mga anak sa public schools.  Apan di kong kapasalig niya may classrooms, mga lingkoranan, mga libro ug mga magtutudlo pa ba nga nahibilin alang sa iyang mga bata.  Naglisod sab ko pagtubag sa iyang pangutana unsang buhatan sa kagamhanan ang iyang kadangpan.  Unsaon man nimo siya pagpasabot nga hagbay rang gibaligya sa kagamhanan ang kaugmaon sa iyang mga anak?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com